doorzoek het gehele Damescompartiment
Damescompartiment online

Hella Haasse
(1918-2011)


Hella Haasse

"Verhalen lezen, en ze zelf verzinnen is een soort afwijking. Nooit een dag van mijn leven is zonder boek. Mijn leven is bevolkt door personages en hun gebeurtenissen. Maar de prijs is dat je daar altijd in je eentje mee bezig bent. Dat is voor mij de normale habitus. Misschien dat mensen in mijn omgeving er meer last van hebben gehad dan ik, je kunt ook zeggen: de parel is een ziekte van de oester. Ik bén zo."

Het beeld van een leven met letteren, zoals Hella Haasse dat van zichzelf schetste. Anno 2006 is ze 88 jaar. Een bijzondere vrouw, vriendelijk, fijnzinnig en met een eruditie die zeldzaam is in het moderne Nederland. Ze weet dat ook. Maar ze behoudt een zekere blijmoedigheid.

Het oeuvre van Hella S. Haasse is groot en veelzijdig. Ze beheerst uiteenlopende genres, verkent andere tijden in haar historisch werk en is bij het Damescompartiment Online vooral geliefd om haar Indische boeken. Terugblikken op haar land van herkomst, verhalen over wat is geweest en wat had kunnen zijn, de stroom van herinneringen lijkt eindeloos. De schrijfster kijkt er critisch naar:

"Ook dan blijft er veel fragwürdig: herinner ik me dingen, of zijn ze werkelijk zo gebeurd? Ik denk dat fictie, dat wat je verwerkt via je verbeelding, dichter komt bij je beleving dan wanneer je je beperkt tot puur autobiografisch schrijven. Het essentiële van mijn leven heeft zich altijd afgespeeld in wt ik mij voorstelde, bedacht. In fictie blijft de kern over, al is het een beetje verkleed. Fictie is échter."

In dat licht verschenen titels als Oeroeg (1948) of Heren van de thee (1992) en Sleuteloog (2002). Fictie, omvattend wat er werkelijk was in Indië. Heimwee is er niet. Wel een verlangen naar het land waar ze geboren werd en de eerste twintig jaar van haar leven doorbracht. De indrukken die ze daar opdeed, liggen in haar bewaard. Klaar om herinnerd te worden, om beschreven te worden.

In de loop der jaren ontving Hella Haasse verschillende prijzen, zoals in 1994 de P.C. Hooftprijs en in 2004 de Prijs der Nederlandse Letteren. Het veelvuldig herdrukken van haar boeken bewijst de trouw van haar grote publiek, onder wie zich ook Koningin Beatrix bevindt. Het verzameld werk wordt geschat op veertig delen, maar of dat een realistisch getal is? De schrijfster legt haar pen niet neer.

"Er wachten nog onopgeloste raadsels en geheimen, als mij de energie gegeven is. Al weet ik bij voorbaat dat ik er nooit voorgoed de vinger op zal leggen."

Bron: 'In fictie blijft de kern over' door Arjan Peters, in De Volkskrant ( Cicero), 24 november 2006

Meer lezen van Hella Haasse?

Voor een gedetailleerd overzicht van de titels raadplege men het dossier van de Koninklijke bibliotheek. Daaruit zijn hier slechts enkele titels genoemd.

  • Bij de les. Schoolplaten van Nederlands-Indië Uitgeverij Contact, 2004
  • Sleuteloog Amsterdam: Querido, 2002
  • Heren van de thee Amsterdam: Querido, 1992
  • Bladspiegel: een keuze uit de essays Amsterdam: Querido, 2000
  • Charlotte Sophie Bentinck Amsterdam: Querido, 1978
  • Zwanen schieten Amsterdam : Querido, 1977

Over Hella Haasse

  • De hoeveelheid literatuur is overstelpend. Begin bij de knipselmappen van het Letterkundig Museum in Den Haag. Lees ook de beschouwingen in: Een nieuwer firmament. Hella S. Haasse in tekst en contekst. Red. Arnold Heumakers, Anthony Mertens en Peter van Zonneveld (Querido, 2006)